Ratajskie osiedla od wielu lat stanowią bezpieczne miejsce bytowania dla wielu gatunków ptaków, w tym jerzyków, sikorek, kawek, pustułek i wróbli, a także nietoperzy. Modernizacja zasobów mieszkaniowych, w tym przede wszystkim prace termomodernizacyjne, niesie za sobą konieczność odpowiedzialnego podejścia do kwestii ochrony przyrody – zwłaszcza, gdy dotyka ona ptasich siedlisk.
Rataje – ważne miejsce dla jerzyków
Jerzyki to ptaki objęte ścisłą ochroną gatunkową, których populacja od lat jest silnie związana z wysokimi budynkami na terenie naszych osiedli, szczególnie Polan i Stare Żegrze. Niestety, modernizacje elewacji i dachów często prowadzą do utraty ich naturalnych siedlisk – szczelin, otworów i zakamarków, w których od lat zakładają gniazda.
Dlatego Spółdzielnia podejmuje konsekwentne działania kompensacyjne, mające na celu zachowanie istniejących siedlisk i stworzenie nowych miejsc lęgowych.
W tym roku działania kompensacyjne realizowane są przy okazji prac dociepleniowych na dwóch budynkach: os. Polan 32–34 oraz os. Stare Żegrze 106–108.
Jak chronimy ptaki podczas termomodernizacji?
Prace modernizacyjne na budynkach prowadzone są zgodnie z opinią ornitologiczną oraz zezwoleniami Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu (RDOŚ). Ochrona ptaków to nie tylko obowiązek prawny, ale przede wszystkim wyraz troski o lokalny ekosystem.
W ramach kompensacji siedlisk:
- na wybranych elewacjach wykonywane są otwory prowadzące do przestrzeni stropodachowej, które – po osadzeniu specjalnych rur – stanowią nowe miejsca lęgowe dla jerzyków;
- montowane są specjalistyczne budki lęgowe wykonane z trwałego trocinobetonu – przeznaczone osobno dla np. jerzyków, kawek i wróbli.
- wszystkie budki są odpowiednio zabezpieczane i wkomponowywane w elewację zgodnie z wytycznymi ornitologa.
Ograniczenia czasowe – by nie zakłócać lęgów
W okresie lęgowym ptaków (w szczególności jerzyków) wprowadzane są czasowe ograniczenia prowadzenia prac budowlanych. Przykładowo:
- część robót może rozpocząć się dopiero po zakończeniu okresu lęgowego – czyli po 1 września.
- w niektórych przypadkach możliwy jest wcześniejszy montaż rusztowania (po 15 sierpnia), ale tylko pod warunkiem uzyskania potwierdzenia ornitologicznego, że ptaki już opuściły swoje gniazda.
Harmonogram prac termomodernizacyjnych 2025
14 lipca br. rozpoczęły się prace termomodernizacyjne budynków na os. Polan 32–34 i os. Stare Żegrze 106–108.
Na os. Polan w pierwszej kolejności docieplane są ściany szczytowe i ściana frontowa.
Natomiast ściana balkonowa będzie remontowana po 1 września br. – termin ten został wyznaczony przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i jest związany z zakończeniem okresu lęgowego jerzyków.
Na os. Stare Żegrze jako pierwsze docieplane są: ściany szczytowe, ściana frontowa klatki 106 i ściany balkonowe klatek 107–108. Pozostałe ściany będą docieplane po 1 września br. – zgodnie z decyzją RDOŚ.
Zakończenie wszystkich prac planowane jest na 31 października br. Wszystkie etapy prac prowadzone są pod nadzorem przyrodniczym ornitologa.
Skuteczność działań
W bieżącym roku można było zaobserwować liczne osobniki jerzyków korzystające z miejsc lęgowych w stropodachu, w termomodernizowanym w 2021 roku budynku na os. Stare Żegrze 29-32. To żywy przykład na to, że nasze działania odnoszą skutek.
Odpowiedzialność i współistnienie
Ochrona ptasich siedlisk to nie przeszkoda, a naturalny element każdej odpowiedzialnej inwestycji. Współdzielimy przestrzeń nie tylko z ludźmi, ale również z dziką przyrodą, która – szczególnie na zurbanizowanych terenach – wymaga naszej uwagi i troski.
Dziękujemy mieszkańcom za wyrozumiałość, wsparcie i zrozumienie dla prowadzonych działań. Wspólnie tworzymy przestrzeń, w której mogą bezpiecznie żyć nie tylko ludzie, ale i skrzydlaci współlokatorzy naszych osiedli.