Za nami 47 spotkań z mieszkańcami ratajskich, chartowskich i żegierskich osiedli, których organizatorem były Kierownictwa Osiedli SM „Osiedle Młodych” w Poznaniu. Ich celem było przedstawienie zainteresowanym planowanych na 2024 rok remontów oraz poznanie opinii mieszkańców w tym zakresie. Umożliwiły one także przeprowadzenie I etapu konsultacji społecznych dotyczących wprowadzenia Spółdzielczej Strefy Parkowania, która ma być odpowiedzią na problem braku miejsc postojowych na spółdzielczych osiedlach. Przedstawiono jej podstawowe założenia będące punktem wyjścia do szerokiej dyskusji i dialogu z mieszkańcami.
O co pytali mieszkańcy? Jakie tematy są dla nich najważniejsze? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć poniżej w postaci tzw. zbiorówki, skupiając się na każdym Kierownictwie Osiedla.
Część 1 – Remonty i sprawy bieżące
Kierownictwo Osiedla Piastowskiego
Kierownictwo Osiedla Piastowskiego zorganizowało 3 spotkania, podczas których tematem przewodnim okazał się problem braku miejsc postojowych na os. Piastowskim. Mieszkańcy zwrócili uwagę, że sytuacja pogorszyła się po wprowadzeniu przez Galerię Posnania płatnego parkingu. Zauważyli, że sytuacja parkingowa właśnie na ich osiedlu jest najgorsza, ponieważ sąsiedztwo ronda Rataje powoduje, że os. Piastowskie staje się tzw. parkingiem buforowym dla osób dojeżdżających z innych miejscowości do stolicy Wielkopolski, którzy przesiadają się w tym miejscu na komunikację miejską.
Oprócz pytań dot. remontów (np. kontynuacja wymiany logii, remonty klatek schodowych, wymiana kaloryferów, remonty instalacji elektrycznej) przybyli na spotkania zwrócili uwagę, że część mieszkańców w nieprawidłowy sposób segreguje odpady, co może skutkować nałożeniem na Spółdzielnię dwukrotnie wyższych opłat za wywóz odpadów komunalnych. Urząd Miasta Poznania jako organizator systemu gospodarki odpadami komunalnymi dokonuje obecnie kontroli prawidłowości segregacji śmieci.
Materiały edukacyjne dot. segregacji odpadów dostępne są na stronie internetowej Miasta Poznania w zakładce Wszystko o odpadach, a także na stronie internetowej Spółdzielni w zakładce Segregacja odpadów. Zarówno na stronie Spółdzielni, jak i profilu facebookowym zamieszczane są na bieżąco informacje w tym zakresie. Zachęcamy serdecznie do bieżącego śledzenia treści:
- Fakty i mity o odpadach i ich segregowaniu
- Segreguję, dbam o środowisko – pobierz lub wydrukuj!
- 5 frakcji odpadów komunalnych
- Co wrzucamy do żółtego pojemnika?
- Co wrzucamy do niebieskiego pojemnika?
- W zielone gramy – czego nie zaliczamy do szkła?
- Odpadów bio powinno być więcej
Ponadto przypominamy, że Zarząd Spółdzielni podjął decyzje o:
- zabezpieczeniu altan śmietnikowych przed osobami postronnymi poprzez wyposażenie bram do altan w furtki zamykane na klucz lub chip;
- montażu oświetlenia w wiatach śmietnikowych i wokół nich jeżeli pojemniki na odpady zostały ustawione również poza wiatą;
- analizie zasadności wprowadzenia monitoringu w okolicach altan śmietnikowych, szczególnie w miejscach gdzie najczęściej występuje podrzucanie odpadów przez osoby spoza Spółdzielni;
- sprawdzaniu przez gospodarzy domu zawartości pojemników na poszczególne frakcje odpadów przed ich odbiorem przez firmę wywożącą;
- monitorowaniu prawidłowej segregacji odpadów przez mieszkańców, a w przypadku zauważenia błędów, zwrócenie uwagi mieszkańcom;
- sprawdzaniu stanu technicznego pojemników na bioodpady.
Kierownictwo Osiedli Jagiellońskiego, Oświecenia i Powstań Narodowych
Kierownictwo Osiedla zorganizowało 4 spotkania. Podczas dyskusji dotyczącej założeń Spółdzielczej Strefy Parkowania pojawiły się pytania, gdzie konkretnie ma się ona pojawić. Kierownicy Osiedli wytłumaczyli, które drogi należą do Spółdzielni, a które do Miasta Poznania. Na stronie internetowej Spółdzielni opublikowane są mapy, które wyraźnie to obrazują.
Oprócz pytań dotyczących przedstawionych planów remontowych i spraw bieżących (remonty balkonów, wymiana instalacji wodno-kanalizacyjnej, oświetlenie klatek schodowych) mieszkańcy zwracali szczególną uwagę na problemy: obecności osób bezdomnych zarówno w budynkach mieszkalnych i wiatach śmietnikowych oraz wraków samochodów na osiedlach (problem wraków zgłaszany jest każdorazowo do Straży Miejskiej, która ma kompetencje w przedmiotowej sprawie).
W związku z powyższym apelujemy do mieszkańców o nieotwieranie drzwi wejściowych do klatek schodowych osobom obcym. Osoby przebywające wewnątrz budynku, często śpią i załatwiają swoje potrzeby fizjologiczne, pozostawiając po sobie nieczystości. W przypadku zauważenia bezdomnych, prosimy o bezpośredni kontakt z Policją – 997 lub Strażą Miejską – 986 oraz z firmą ochroniarską (w przypadku Kierownictwa Osiedli Jagiellońskiego, Oświecenia i Powstań Narodowych jest to firma Victory – nr. tel. 515 236 272).
Kierownictwo Osiedla Pomet
Przedstawiciele Kierownictwa Osiedla Pomet zorganizowali 4 spotkania, na których przedstawili planowane remonty w 2024 r. oraz założenia Spółdzielczej Strefy Parkowania. Wnioski i propozycje mieszkańców dot. strefy znajdują się w 2 części podsumowania.
Mieszkańcy dopytywali o kontynuację remontów balkonów, budowę parkingu ogólnodostępnego i wymianę drzwi do piwnic.
Kierownictwo Osiedli Armii Krajowej, Bohaterów II Wojny Światowej i Rzeczypospolitej
Kierownictwo Osiedla Armii Krajowej, Bohaterów II Wojny Światowej i Rzeczypospolitej zorganizowało 3 spotkania, podczas których mieszkańcy skupili się na pytaniach dotyczących planowanych remontów oraz prosili o wzięcie pod uwagę ich propozycji (np. montaż turbowentów na dachach budynków, remonty loggii, wymiana kaloryferów). Poruszono także sprawę prac nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla os. Rzeczypospolitej (więcej na ten temat można przeczytać na stronie internetowej Miejskiej Pracowni Urbanistycznej) oraz jakości sprzątania klatek schodowych przez firmę zewnętrzną (wszelkie uwagi w tym zakresie należy zgłaszać bezpośrednio do Kierownictwa Osiedli).
W związku z przedstawionymi założeniami Spółdzielczej Strefy Parkowania na jednym ze spotkań mieszkańcy podjęli temat wielkości miejsc postojowych, nieodpowiedniego parkowania na osiedlach (rodzice przywożący dzieci do szkół, podjeżdżanie pod klatkę schodową, ograniczenie lub uniemożliwianie korzystania z altan śmietnikowych przez źle zaparkowane auta). W przypadku zauważenia ww. sytuacji, zgłoszenia należy kierować do Straży Miejskiej – 986.
Kierownictwo Osiedli Lecha i Czecha
Kierownictwo Osiedli Lecha i Czecha zorganizowało 6 spotkań, podczas których mieszkańcy skupili się na planowanych remontach w 2024 r. i sprawach bieżących (działanie instalacji centralnego ogrzewania, remont balkonów, przegląd instalacji gazowej, działanie instalacji gazowej, nowe urządzenia na placach zabaw). Mieszkańcy zwracali także uwagę na problem podrzucania śmieci przez osoby spoza osiedli Lecha i Czecha (Zarząd Spółdzielni wdrożył w tym zakresie szereg działań – szczegóły w podsumowaniu Kierownictwa Osiedla Piastowskiego), zakłócanie ciszy nocnej oraz spokoju mieszkańców w dzień przez hałasy oraz głośne remonty.
Przedstawiając założenia Spółdzielczej Strefy Parkowania przedstawiciele Kierownictwa Osiedla poinformowali, że na osiedlach Lecha i Czecha obecnie nie jest planowane wprowadzenie strefy parkowania ze względu na to, że problem z brakiem miejsc nie jest na tym obszarze tak poważny jak na Dolnym Tarasie Rataj oraz na terenie osiedli nie został jeszcze wdrożony projekt stałej organizacji ruchu.
Kierownictwo Osiedla Tysiąclecia
Kierownictwo Osiedla Tysiąclecia zorganizowało 4 spotkania, na których dominował temat Spółdzielczej Strefy Parkowania. Mieszkańcy poinformowali, że problem braku miejsc postojowych występujący na os. Tysiąclecia spowodowany jest przez osoby korzystające z przedszkola i liceum, mieszkańców os. Zodiak, ul. Wołkowyskiej oraz wspólnoty mieszkaniowej. Często zdarza się także, że w konsekwencji rozjeżdżane i niszczone są tereny zielone.
Kierownictwo Osiedli Stare Żegrze i Polan
Kierownictwo Osiedli Stare Żegrze i Polan zorganizowało 14 spotkań ze względu dużą liczbę nieruchomości wchodzących w skład osiedli. Oprócz przedstawienia planowanych na 2024 rok remontów oraz założeń Spółdzielczej Strefy Parkowania, na zebraniach pojawiły się 2 bardzo ważne tematy.
Kierownictwo Osiedli miało okazję po raz kolejny przedstawić temat systemu rozliczania kosztów zużycia gazu w lokalach nieposiadających indywidualnych liczników gazowych. O szczegółach w przedmiotowym temacie Spółdzielnia informowała już w maju na osiedlemlodych.pl. Kierownictwo Osiedli Stare Żegrze i Polan analizuje wprowadzenie rozwiązań mających na celu zmianę obecnego systemu rozliczania kosztów zużycia gazu. Zlecono przygotowanie: projektu przebudowy instalacji gazowej wraz z montażem gazomierzy indywidualnych oraz projektu przebudowy instalacji elektrycznej, co wiązałoby się z likwidacją instalacji gazowej. W związku z powyższym, po przeprowadzeniu analizy możliwości technicznych i finansowych obu scenariuszy, Kierownictwo Osiedli przedstawi je mieszkańcom. Na podstawie konsultacji społecznych zostanie podjęta decyzja, które rozwiązanie należy wdrożyć.
Kolejnym tematem, na który przedstawiciele Kierownictwa zwrócili uwagę była informacja o planach wprowadzenia odpłatnej usługi sprzątania klatek schodowych na os. Stare Żegrze. W tym zakresie mieszkańcy otrzymali w listopadzie br. bezpośrednio do mieszkań ankiety, w których mieli możliwość wypowiedzenia się w przedmiotowym temacie. Wyniki ankiet zostaną przedstawione mieszkańcom w postaci komunikatów wywieszonych w poszczególnych budynkach. Na niektórych spotkaniach mieszkańcy dopytywali, dlaczego stawka za sprzątanie związana jest z metrażem mieszkania.
W związku z powyższym informujemy, że zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, członkowie spółdzielni oraz osoby posiadające tytuł prawny do lokalu, a niebędące członkami Spółdzielni są zobowiązane wnosić opłaty na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, zgodnie z postanowieniami Statutu. W związku z tym, że koszty utrzymania porządku i czystości zaliczają się do kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości, jednostką rozliczeniową kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi jest 1 m kw. powierzchni użytkowej lokalu.
Ponadto mieszkańcy dopytywali o sprawy bieżące, m.in.: remonty balkonów, wymianę okien, naprawę elewacji budynków oraz montaż paneli fotowoltaicznych.
Kierownictwo Osiedla Orła Białego
Kierownictwo Osiedla Orła Białego zorganizowało 4 spotkania. Oprócz tematów przewodnich przedstawiciele Kierownictwa Osiedla udzielali odpowiedzi także na inne kwestie. Dotyczyły one m.in. docieplenia budynków, regulacji ogrzewania w częściach wspólnych, dosadzania drzew i krzewów w okolicy budynków, systemu chipów do altan śmietnikowych, sprzątania klatek schodowych przez firmę zewnętrzną oraz wymiany wind i malowania klatek schodowych.
Na spotkaniach poruszono także temat możliwości stworzenia systemu monitoringu wizyjnego na terenie osiedla. W związku z tym poniżej publikujemy szersze opracowanie w przedmiotowym zakresie:
- Koncepcja oraz koszty
Poczucie bezpieczeństwa to jedna z najważniejszych wartości, która decyduje o tym, czy w danym miejscu chcemy mieszkać. Bardzo często tą kwestię poruszają także mieszkańcy naszej Spółdzielni. W związku z tym na przełomie 2017 i 2018 roku Spółdzielnia opracowała projekt koncepcyjny systemu monitoringu wizyjnego. Oceniając jego efektywność wzięto pod uwagę aspekty organizacyjne, proceduralne i ekonomiczne.
Jednak budowa od podstaw efektywnie działającego systemu monitoringu wraz z rozbudowaną infrastrukturą wymagałaby poniesienia nakładów inwestycyjnych związanych m.in. z zakupem i instalacją odpowiedniego sprzętu do monitorowania i rejestrowania danych, systemu do rejestracji nagrań oraz jego zabezpieczenia zgodnie z wymogami obowiązujących przepisów prawa, lokalizacji centrum nadzoru nad monitoringiem czy wykonaniem infrastruktury zasilającej i transmitującej oraz stałymi kosztami eksploatacyjnymi i obsługi systemu. Przedmiotowa koncepcja, przy założeniu poziomu cen na rok 2017, szacowała koszt budowy monitoringu wizyjnego obejmującego osiedla ratajskie na kwotę ponad 13 500 000 zł. Dodatkowo, w ocenie specjalistów ds. ochrony i bezpieczeństwa, skuteczny system monitoringu wymaga stałej ochrony i reakcji ze stron służb (np. agencji ochrony) co generuje dodatkowe koszty związane z koniecznością zawarcia odpowiedniej umowy.
Przyjmując dzisiejsze ceny, szacunkowe koszty utrzymania systemu (wraz z agencją ochrony) wyniosłyby około 900 000 zł miesięcznie co daje ok. 11 000 000 zł rocznie. Wskazane wyżej koszty przedsięwzięcia wiążą się z koniecznością ujęcia ich w planach finansowych danej nieruchomości, które obciążyłyby mieszkańców przekładając się na stawkę eksploatacji i utrzymania tej nieruchomości.
Jednocześnie zwracamy uwagę, że brak jest miarodajnych narzędzi i wskaźników służących do oceny efektywnej (i oczekiwanej) skuteczności monitoringu w zapobieganiu zdarzeniom występującym na osiedlach. Zgodnie z publikowanymi wynikami badań około 75% społeczeństwa widzi w systemach monitoringu wizyjnego sposób na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa. Wyniki badań naukowych, kontroli organów państwowych itp. wskazują, że spadek przestępczości na terenach objętych monitoringiem nie jest wyższy niż błąd statystyczny. Krytyka wyników takich badań opiera się na wskazaniu, że monitoring wizyjny powinien być traktowany tylko jako element systemu, w skład którego wchodzą również operatorzy i grupy interwencyjne. W przypadku monitoringu Spółdzielni wiąże się to z dużą liczbą etatów, co wprost przekłada się na wysokość kosztów eksploatacyjnych.
Z uwagi na powyższe, Rada Nadzorcza Spółdzielni na przełomie 2019/2020 roku podjęła decyzję o odstąpieniu od budowy systemu monitoringu dla całego obszaru zarządzanego przez Spółdzielnię.
- Integracja z monitoringiem miejskim
Miasto Poznań na jednym ze spotkań ze Spółdzielnią w roku bieżącym poinformowało, że z uwagi na stopień rozbudowy miejskiego systemu monitoringu nie jest zainteresowane przejęciem i obsługą (na stałe) dodatkowych kamer (w tym przypadku od Spółdzielni). Spółdzielnia musiałaby posiadać własny system i centrum monitoringu, gdzie obraz byłby stale rejestrowany i obserwowany. Miasto jedynie uzyskiwałoby podgląd z kamer lub ich zapis na żądanie.
- Monitoring a przepisy RODO
Jednym z większych problemów jest fakt, że pomimo kilku prób do dzisiaj nie została uchwalona żadna ustawa dotycząca monitoringu wizyjnego, która określałaby podstawy prawne oraz zasady montażu monitoringu między innymi w budynkach mieszkalnych. W związku z powyższym w zakresie ewentualnego montażu kamer posiłkować się trzeba kodeksem cywilnym i przepisami dotyczącymi RODO. Trzeba mieć świadomość, że każde rejestrowanie wizerunku, jest również przetwarzaniem danych osobowych w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych i może naruszać dobra osobiste – prawo do prywatności. Z tych właśnie względów temat montażu monitoringu w częściach wspólnych nieruchomości obejmujących wejścia do mieszkań jest kwestą problematyczną.
Montaż systemu monitoringu stanowi kwestię sporną wśród mieszkańców. Dla jednych osób przebywanie w przestrzeni monitorowanej wzbudza poczucie bezpieczeństwa, a dla innych poczucie dyskomfortu lub stanowi ograniczenie wolności i naruszenie prywatności.
Za naruszenie prawnych warunków przetwarzania danych przewiduje się kilka rodzajów odpowiedzialności. Prezes UODO może administracyjnie nakazać np. zaprzestanie monitowania, gdy następuje to bez podstawy prawnej, ale także nałożyć karę administracyjną za naruszenie podstawowych zasad z RODO (nawet do równowartości 20 mln euro). Za przetwarzanie danych osobowych, gdy jest to niedopuszczalne, grozi też odpowiedzialność karna przewidziana w polskiej ustawie o ochronie danych osobowych. Można zostać ukaranym grzywną, ograniczeniem wolności lub jej pozbawieniem do dwóch lat. Nagrana osoba, która uważa, że monitoring naruszył jej prawa do prywatności, może również wystąpić z roszczeniem o ochronę dóbr osobistych.
- Co Spółdzielnia robi obecnie?
Obecnie w oparciu o Regulamin funkcjonowania monitoringu wizyjnego w Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle Młodych” w Poznaniu realizowane są wnioski dotyczące możliwości montażu kamer dla m.in. lokali użytkowych, parkingów strzeżonych czy na wniosek Kierownictw Osiedli np. dla wiat śmietnikowych (z uwagi na powtarzające się akty wandalizmu, takie jak podpalenia lub dewastacje). Każdy wniosek dotyczący ewentualnej budowy monitoringu (np. w jednostkowej lokalizacji) rozpatrywany jest indywidualnie przez Kierownictwo Osiedla i Zarząd Spółdzielni. Budowie podlega jedynie monitoring nagrywany (zapis rejestrowany przez kamery zapisywany jest na dysku, bez stałej obserwacji przez operatora), który jest obsługiwany przez dane Kierownictwo Osiedla. W przypadku lokali użytkowych i parkingów zastosowanie ma §8 ww. regulaminu.
W przypadku indywidualnych i uzasadnionych wniosków mieszkańców, w ramach obowiązujących przepisów Spółdzielnia dopuszcza montaż monitoringu punktowego. Wówczas kwestia montażu zostanie poprzedzona oszacowaniem kosztów budowy i utrzymania, przeliczeniem kosztów jakie ponieśliby mieszkańcy nieruchomości oraz w konsekwencji przeprowadzeniem wśród mieszkańców ankiety.
Ponadto informujemy, że w celu zmniejszenia liczby zdarzeń niebezpiecznych na terenie Rataj, Chartowa i Żegrza, Kierownictwa Osiedli są w stałym kontakcie ze służbami: Policją, Strażą Miejską i Strażą Pożarną i dokładają wszelkich starań, aby każde zgłoszenie traktowane było z należytą powagą. Dodatkowo na okres zimowy dla bezpieczeństwa mieszkańców podejmowane są współprace z agencjami ochrony, które w swoich kompetencjach mają dozór nad klatkami schodowymi.
Kierownictwo Osiedla Rusa
Kierownictwo Osiedla Rusa zorganizowało 6 spotkań, podczas których poruszono szereg spraw związanych z remontami. Mieszkańcy zwrócili uwagę m.in. na remonty wind, korzystanie z grantów europejskich podczas remontów, monitoring wewnątrzosiedlowy, remont instalacji wodno-kanalizacyjnej, awarie oświetlenia alejek osiedlowych i czas trwania sezonu grzewczego.
Jednym z kluczowych zagadnień była termomodernizacja budynków. Poniżej prezentujemy nieco szersze jego opracowanie.
W 2011 r. w Spółdzielni opracowano harmonogram dociepleń, który obejmował lata 2013-2025. Każdy niedocieplony dotąd budynek był w nim ujęty, a Spółdzielnia starała się go realizować terminowo. Ostatnie lata przyniosły jednak znaczne spowolnienie realizacji ww. harmonogramu. Miały na to wpływ skutki pandemii, sytuacja gospodarcza, wysoka inflacja i w konsekwencji znaczny wzrost kosztów/cen materiałów i usług budowlanych. W związku z powyższym Spółdzielnia odstąpiła od realizacji termomodernizacji budynków w założonych terminach. Obecnie decyzje o wyborze poszczególnych budynków do docieplenia podejmowane są na w roku poprzedzającym planowane prace na podstawie analizy stanu technicznego budynków oraz możliwości finansowych. To rozwiązanie wydaje się być bardziej adekwatne do termomodernizacji jako procesu, który jest nie tylko złożonym wyzwaniem technicznym, ale także organizacyjnym i finansowym.
Ponadto informujemy, że termomodernizacja budynków mieszkalnych realizowana jest z tzw. Funduszu Remontowego Spółdzielni, który jest zasilany z wpływów pochodzących z wynajmu lokali użytkowych oraz dzierżawy terenów. To właśnie z FRS pokrywane są kredyty zaciągane na termomodernizacje budynków. Docieplenia spółdzielczych bloków nie są więc opłacane z tzw. opłat czynszowych uiszczanych w każdym miesiącu przez mieszkańców.
Spośród niespełna 290 budynków znajdujących się w naszych zasobach, termomodernizacji wymaga jeszcze 27 z nich. Docieplając budynki, spółdzielnie mogą obecnie korzystać wyłącznie z premii termomodernizacyjnej. To jedyna forma wsparcia, która jest dla nas dostępna. SM „Osiedle Młodych” w Poznaniu za każdym razem stara się o jej przyznanie, ponieważ stanowi ona pomoc w spłacie kredytu zaciąganego na tego typu inwestycje.
Po tegorocznej analizie technicznej stanu budynków czekających na termomodernizację, Zarząd Spółdzielni zakwalifikował 4 budynki, które zostaną docieplone w 2024 r.:
- na os. Tysiąclecia nr 63-66;
- na os. Polan nr 35-40;
- na os. Stare Żegrze nr 23-28;
- na os. Rusa nr 101-114.
Część 2 – Spółdzielcza Strefa Parkowania
Podczas zorganizowanych spotkań odbył się I etap konsultacji społecznych dotyczących wprowadzenia Spółdzielczej Strefy Parkowania. Z podstawowymi założeniami można zapoznać się tutaj.
Podczas zebrań oraz II etapu konsultacji, w ramach którego mieszkańcy mogli składać swoje sugestie i opinie w postaci pisemnej do Kierownictw Osiedli i Zarządu oraz mailowej, pojawiały się pytania oraz wątpliwości dotyczące pierwotnych założeń strefy parkowania. Dotyczyły one najczęściej:
- określenia, na terenie których osiedli ma zostać wprowadzona strefa;
- uwzględniania samochodów zastępczych, służbowych i użyczonych;
- wydawania identyfikatorów nieprzypisanych do danego samochodu;
- wprowadzenia darmowych weekendów;
- wyłączenia ze strefy godzin nocnych;
- wybudowania nowych miejsc postojowych;
- postawienia szlabanów na wjazdach do i wyjazdach z osiedli;
- terminu i sposobu przeprowadzenia ankiety.
Odpowiedzi na powyższe i inne zagadnienia zostaną opublikowane w osobnym artykule.