Kosić, czy nie kosić? – takie pytanie bardzo często pada w kontekście pielęgnacji terenów zieleni na osiedlach. Powinno ono jednak brzmieć – Jak kosić, aby zachować porządek na osiedlach mieszkaniowych, a jednocześnie służyć poprawie bioróżnorodności fauny i flory?
Spektrum oczekiwań mieszkańców w przedmiocie koszenia trawników jest bardzo szerokie. Z jednej strony część mieszkańców opowiada się za częstym, nawet cotygodniowym koszeniem ze względu na pylenie traw oraz innych roślin, argumentując swoje stanowisko dolegliwościami alergicznymi. Ponadto, do Kierownictw Osiedli docierają głosy właścicieli psów, którzy wskazują, że w wysokiej trawie bytują kleszcze, które stanowią zagrożenie zdrowotne dla ich czworonogów. Z drugiej strony pojawiają się także głosy za całkowitym zaniechaniem koszenia trawników celem poprawy bioróżnorodności fauny oraz flory.
Z roku na rok Kierownictwa Osiedli redukują planowaną liczbę koszeń, ponieważ od kilku sezonów w lipcu i sierpniu często mamy do czynienia z okresami suszy. Liczba koszeń wynosi więc od 3 do 5 (kwiecień-wrzesień). Jednak jak pokazały poprzednie lata – trudno jest zrealizować 5 koszeń i najczęściej liczba zabiegów wynosi 3 lub 4 w ciągu roku, w zależności od przebiegu prac na poszczególnych osiedlach. Oznacza to jeszcze dłuższe przerwy między poszczególnymi koszeniami oraz czas na zakwitnięcie i wysiew wielu gatunków roślin. Jest to jednak tylko założenie, gdyż termin rozpoczęcia oraz liczba zabiegów związane są z sytuacją przyrodniczą (m.in. przyrost traw) i warunkami pogodowymi (występowanie przedłużającej się fali upałów), które rzutują na wegetację roślinności. Od nich uzależniamy rodzaj, zakres i częstotliwość prac podejmowanych na danym terenie. Jeżeli lata są suche i upalne – koszenie jest wstrzymywane.
Przyjęcie powyższej polityki zarządzania i pielęgnacji terenów zieleni na ratajskich osiedlach powoduje, że pospolite rośliny kwitnące takie jak np.: mniszek lekarski, stokrotka polna i koniczyna łąkowa rozprzestrzeniają się na terenach osiedli, co należy ocenić bardzo pozytywnie. Istotne w tym względzie jest zapobieganie rozsiewaniu się i wzrostowi ekspansywnych i uciążliwych, a niekoniecznie ozdobnych chwastów (np. pokrzywa zwyczajna, szczaw pospolity) oraz gatunków drzew o charakterze inwazyjnym (np. obce gatunki topoli, klon jesionolistny). Należy dodać, że utrzymanie porządku na terenach osiedlowych jest również związane z utrzymywaniem trawników w odpowiedniej kulturze. Pielęgnacja polegająca na koszeniu jest wręcz wskazana dla prawidłowego rozwoju trawników i łąk. Zabieg ten wzmacnia i zagęszcza trawę, zapewniając odpowiedni dopływ powietrza i wody do systemu korzeniowego. Po skoszeniu trawników, przez pewien czas będzie widoczny efekt rżyska – jednak przy odpowiednich warunkach rośliny szybko się zregenerują.
Na przełomie marca i kwietnia br. mieliśmy do czynienia z bardzo wysokimi temperaturami, często powyżej 25 stopni Celsjusza w ciągu dnia oraz cyklicznymi opadami deszczu. Spowodowało to znacznie szybsze, w stosunku do lat poprzednich, rozpoczęcie okresu wegetacji roślin, co istotnie wpłynęło m. in. na wzrost traw oraz rozwój osiedlowej flory. W związku z tym pierwsze prace pielęgnacyjne polegające na koszeniu terenów zieleni rozpoczną się 22 kwietnia br. Należy jednak pamiętać, że jedno, pełne koszenie trawników na danym osiedlu trwa od 2 do 4 tygodni w zależności od jego wielkości oraz warunków pogodowych i terenowych. Nie oznacza to również, że koszenie na wszystkich ratajskich osiedlach rozpocznie się w tym terminie. W miarę postępu robót pracownicy sukcesywnie przechodzić będą na kolejne tereny, co spowoduje, że tzw. pierwsze koszenie na niektórych osiedlach rozpocznie się po weekendzie majowym. Prace pielęgnacyjne będą prowadzone w dni powszednie w godz. 8:00-17:00, a niekiedy w soboty w godz. 8:00-14:00.
Warto także dodać, że na niektórych osiedlach ratajskich od kilku lat powstają łąki kwietne, będące azylem nie tylko dla wielu gatunków roślin, ale także dla zwierząt. Dają one schronienie i pożywienie ptakom, gryzoniom, jeżom, żabom a także owadom, w tym jakże pożytecznym zapylaczom. Oferują one roślinom i zwierzętom znakomite warunki do życia, a mieszkańcom osiedli możliwość bliższego obcowania z naturą. Przykładem są pasy zieleni przy chodnikach na os. Rusa oraz łąki kwietne w okolicy budynku na os. Lecha 21-30 oraz bloku na os. Piastowskim 14-16.